nispi temsil sistemi ne demek?

Nispi temsil veya oransal temsil sistemi, çoğunluk partisi dışındaki partilerin de kuvvetleri oranında üye seçmelerini sağlayan seçim biçimi.

Bu sistemde partiler oyları oranınca milletvekili çıkarırlar. Nispi temsil sistemi, seçmenlerin düşüncelerine daha uygun biçimde temsil edilmelerini sağlar. Değişik fikir ve siyasi görüşler parlamentoya girer. Azınlıkların veya bazı düşünce taraftarlarının meclislerde temsili ancak bu sistemle mümkün olur. Bu sistemle ülkedeki parti sayısı çoğalır.

Nispi temsil sistemi yerel yönetimlerde uygulanması, basit oran yöntemine göre daha kolay ve sayısal açıdan daha az sorun yaşanan bir sistemdir. Zira küsuratların yuvarlanmasında bir takım iktisadi anlaşmazlıklar çıkabilmektedir. Örneğin; basit oran yöntemiyle 174 üyeli bir mecliste denetim komisyonu oluşturulmak istendiğinde (115 A Partiden, 51 B partiden, 7 C partiden, 1 bağımsız üye olduğunu varsayalım) Basit oranla yapılan hesaplamada A Partisi 3,33; B partisi 1,46; C partisi 0,20 oranlarına sahip olacaktır. 1,46'lık oy yukarıya yuvarlanmak istendiğinde birler basamağı itibarıyla yuvarlanabilecektir. Ancak A partisinin aldığı oy yuvarlanamayacağından 3'e 2 şeklinde üye sayıları çıkacaktır. Oysa nispi temsil sistemiyle hesaplandığında A partisinin üye sayısı otomatikman 4'e çıkacak ve B partisi ise 1'de kalacaktır.

Orijinal kaynak: nispi temsil sistemi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Kategoriler